Epilepsie, periodiek voor professionals december 2018
Hemisferectomie bij een volwassen patiënt met een verstandelijke beperking en medicatieresistente ep
Dennis Wanrooij, Gerda Graveland, Louis Wagner
Functionele hemisferectomie wordt voornamelijk toegepast bij kinderen en slechts sporadisch bij volwassenen. Hier wordt het resultaat beschreven van een hemisferectomie bij een volwassen patiënte. Het doel van deze casusbeschrijving is bewustwording van artsen voor verstandelijk gehandicapten en neurologen over aanvullende behandelmethoden zoals epilepsiechirurgie bij therapieresistente epilepsie.
Wat levert epilepsieonderzoek op: resultaten en verwachtingen
Martin Boer
In 2018 bestaat het Epilepsiefonds 125 jaar. Op 1 november 2018 heeft de Commissaris van de Koning in het kader van dit jubileum het predicaat ‘Koninklijk’ aan het fonds uitgereikt. In het maartnummer van Epilepsie is ingegaan op de vroege geschiedenis van het fonds. De inkomsten werden aanvankelijk gebruikt om een deel van de verpleegkosten te betalen van mensen met epilepsie die in Meer en Bosch (nu SEIN Heemstede) waren opgenomen. Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw financiert het Epilepsiefonds wetenschappelijk onderzoek, hetgeen in het licht van het 125-jarig bestaan een vrij nieuwe activiteit is.
Cerebrotendineuze xanthomatose
Willem Kuijkhoven, Aad Verrips, Eva Brilstra, Gerda Graveland
‘Hij móet wel een genetische afwijking hebben. Ik weet alleen niet wat’. Op het spreekuur zien artsen die werken met
patiënten met een verstandelijke beperking en epilepsie regelmatig patiënten bij wie gedacht wordt aan een genetische
afwijking. Ze hebben bijvoorbeeld een combinatie van epilepsie, dysmorfe kenmerken, snelle veroudering of neurologische
achteruitgang. Uit de hier beschreven casus blijkt dat het loont om een duidelijke diagnose te stellen.
Encefalopathie met elektrische status epilepticus in slaap
Bart van den Munckhof, Kees Braun, Floor Jansen
Epileptische encefalopathie met Elektrische Status Epilepticus in Slaap (ESES) is een epilepsie-syndroom waarbij epileptiforme activiteit vooral, of soms zelfs uitsluitend, tijdens slaap voorkomt. Het komt voor bij kinderen vanaf twee jaar met klinische verschijnselen die gekenmerkt worden door een achteruitgang in cognitief functioneren. Bijna alle kinderen (80-90%) hebben ook epileptische aanvallen (in waak of vanuit slaap). Hier worden de klinische verschijnselen, etiologie, diagnostiek en behandeling van dit syndroom besproken.
Gezichtsvelduitval na epilepsiechirurgie: een nieuwe scoringsmethode
Rick van Lanen, Christianne Hoeberigs, Noël Bauer, Roel Haeren, Govert Hoogland, Albert Colon, Céline Piersma, Jim Dings, Olaf Schijns
Anterieure temporaalkwabresectie als behandeling voor medicatie-resistente epilepsie kan gezichtsvelduitval veroorzaken. Deze uitval bestaat uit een homonieme contralaterale bovenste kwadrantanopsie, ook wel een ‘pie in the sky’ genoemd. De incidentie varieert van 15% tot 90%. In deze bijdrage wordt een kwantitatieve perimetrie-methode beschreven om postoperatieve gezichtsvelduitval te kwantificeren. Deze werd toegepast bij 55 patiënten die een temporaalkwabresectie ondergingen.
Verbaal geheugen en executief functioneren voor en na epilepsiechirurgie
Florian Bremm, Philip Grewe, Christian Bien, Marc Hendriks
Neuropsychologisch onderzoek neemt een belangrijke plaats in binnen het klinisch-diagnostische proces voorafgaand aan en na epilepsiechirurgie. Preoperatief staat de vraag naar de lokalisatie van het epileptische focus en het inschatten van postoperatieve cognitieve effecten en risico’s centraal. Postoperatief is het van belang om de eventuele cognitieve effecten te objectiveren. In deze bijdrage worden de resultaten van een retrospectief onderzoek beschreven naar de impact van een temporaal- en frontaalkwabresectie op cognitie.
Epilepsie en taalproblemen
Rob Rouhl, Mariëlle Vlooswijk, Ellen Nobel
Bij patiënten met epilepsie kan een algemene cognitieve functie zoals de mentale verwerkingssnelheid aangedaan zijn, maar ook selectief één of enkele specifieke cognitieve domeinen. Zo komen er ook problemen met taal en aanverwante functies voor bij volwassenen met epilepsie. Deze taalproblemen kunnen een gevolg zijn van de epilepsie zelf, maar ook van de behandeling met anti-epileptica of het gevolg van epilepsiechirurgie. In deze bijdrage een kort overzicht van taalproblemen bij volwassen patiënten met epilepsie.
Functionele Transcraniële Doppler voor taallateralisatie
Cyrille Ferrier
Functionele Transcraniële Doppler is een goede voorspeller voor typische, linkszijdige taallateralisatie en vormt daarmee een aantrekkelijk alternatief voor kostbare functionele MRI-onderzoeken en de invasieve Wada-test. In deze bijdrage een verslag van een onderzoek bij epilepsiechirurgiekandidaten voor wie met behulp van functionele Transcraniële Doppler werd vastgesteld welke hemisfeer taaldominant was.
Gevolgen van diepe hersenstimulatie van de voorste thalamuskern bij epilepsie: focus op bijwerkingen
Rob Rouhl, Frédéric Schaper, Linda Ackermans, Mariëlle Vlooswijk, Vivianne van Kranen-Mastenbroek, Louis Wagner, Albert Colon, Yasin Temel
Diepe hersenstimulatie is één van de mogelijke behandelingen voor patiënten met medicatie-resistente epilepsie en zorgt bij een aanzienlijk deel van deze patiënten voor vermindering van aanvallen. Er komen echter ook bijwerkingen voor. In deze bijdrage wordt een overzicht gegeven van de bijwerkingen en de betekenis van deze bijwerkingen in de klinische praktijk.
Flyer thuistesten bij aanvallen
Jorien van Hoey Smith
De gouden standaard voor het stellen van een diagnoseepilepsie of psychogene niet-epileptische aanvallen is het zien van een representatieve aanval tijdens een video-EEGregistratie. In veel gevallen blijkt het registreren van een aanval tijdens een video-EEG-registratie niet mogelijk, bijvoorbeeld vanwege een lage aanvalsfrequentie.