Epilepsie, periodiek voor professionals september 2012
De Landelijke Werkgroep Epilepsiechirurgie in beweging
René Debets
De Landelijke Werkgroep Epilepsiechirurgie is een multidisciplinair platform voor de beoordeling van de mogelijkheid van epilepsiechirurgie. Deze zorg is zeer gespecialiseerd en vindt in Nederland plaats in drie epilepsiechirurgische centra. De kosten voor de diagnostiek en behandeling zijn aanzienlijk, hetgeen reden is om in onderlinge afstemming een keuze te maken voor de juiste diagnostiek en chirurgische procedure.
De insula is geen terra incognita meer in de epilepsiechirurgie
Albert Colon, Louis Wagner, Paul Hofman, Jim Dings en Olaf Schijns.
De insula was tot enkele jaren geleden een gebied waar men zich bij epilepsiechirurgie niet aan waagde. Redenen hiervoor waren de complexiteit van de aanvallen (de insula werd beschouwd als de grote 'imitator' van aanvallen) en de moeilijk in te schatten functies in dit gebied. Met de komst van stereo-EEG is hier verandering in gekomen.
Intracranieel EEG met elektrodegrids
Frans Leijten
Sinds 1999 worden in het Universitair Medisch Centrum Utrecht intracraniële EEG-registraties met elektrodegrids gedaan bij een selectie van patiënten met moeilijk behandelbare epilepsie. Elektrodegrids worden geplaatst op de hersenschors. Dit onderzoek maakt veilige hersenoperaties mogelijk zonder of met minimaal functieverlies. Er zijn inmiddels bijna 90 van dergelijke registraties gedaan. De indicatie wordt gesteld door de Landelijke Werkgroep
Epilepsiechirurgie.
Heeft de Wadatest nog toekomst?
Willem Alpherts
De Wadatest was lang de gouden standaard bij de bepaling van hemisfeerdominantie en het risico op globale amnesie na epilepsiechirurgie. Sinds tien jaar worden steeds meer nieuwe methoden gebruikt, zonder invasief risico. Gaat de Wadatest nu verdwijnen of kleven er aan de nieuwlichters ook bezwaren?
Voorspellen van visueel functieverlies door epilepsiechirurgie
Bart ter Haar Romeny, Chantal Tax, Remco Duits, Anna Vilanova, Colin Jacobs, Paul Hofman, Louis Wagner, Albert Colon en Pauly Ossenblok
Bij epilepsiechirurgie betreffende de temporaalkwab, de occipitaalkwab of functionele hemisferectomie zal steeds de vraag beantwoord moeten worden: wat betekent dit voor de visuele functies van de patiënt? De meest voor de hand liggende methode om de visuele hersengebieden te identificeren is functionele MRI. Om visueel functieverlies te
voorkomen kan het echter ook noodzakelijk zijn om de visuele banen in beeld te brengen. Dit kan met behulp van diffusie-gewogen tractografie.
De waarde van MEG binnen de preheelkundige evaluatie
Evelien Carette
Op 25 november 2011 vond de verdediging van het proefschrift ‘De optimalisatie van de preheelkundige evaluatie bij patiënten met refractaire epilepsie’ plaats aan de Universiteit van Gent. In dit promotieonderzoek werd gezocht naar de toevoegende waarde van magnetoencephalografie binnen het bestaande preheelkundig evaluatie protocol. Het
onderzoek heeft uitgewezen dat de beschikbaarheid van magnetoencephalografie binnen het protocol het beleid voor één op de vijf patiënten kan beïnvloeden waardoor uiteindelijk meer patiënten in aanmerking komen voor epilepsiechirurgie.
Twee patiënten met frontale epilepsie, mét en zonder MRI-afwijkingen
Al de Weerd en Renate van Regteren
Er worden twee patiënten besproken die allebei epilepsiechirurgie hebben ondergaan. Beide patiënten zijn bekend met frontaalkwabepilepsie. De ene patiënt heeft een duidelijke MRI-afwijking en de andere niet. Beide patiënten werden voorafgaande aan de operatie uitgebreid onderzocht. Na de operatie zijn beide patiënten aanvalsvrij.
Cognitieve veranderingen na epilepsiechirurgie
Marc Hendriks
Het doel van epilepsiechirurgie is het onder controle krijgen van medicamenteus slecht behandelbare aanvallen, met minimale schadelijke neveneffecten, zodat de kwaliteit van leven verbetert. Veelal blijkt pas na operatie dat er cognitieve veranderingen zijn. Hier wordt de methodologie voor het voorspellen van cognitieve veranderingen en de relatie tussen de objectief te meten veranderingen met neuropsychologische diagnostiek en de subjectief ervaren veranderingen van de patiënt besproken.
Ketenzorg door de verpleegkundig specialist in het epilepsiechirurgietraject
Annette Hospes, Janine Ophorst en Ruby Soekhoe
De verpleegkundig specialist heeft in de begeleiding van patiënten die in aanmerking komen voor epilepsiechirurgie een centrale rol. Niet alleen is zij (gedeeltelijk) verantwoordelijk voor de uitgebreide informatieverstrekking, maar zij kan ook de patiënt begeleiden gedurende alle fasen van het traject. Zij kan complicaties vroegtijdig signaleren en door haar intensieve samenwerking met andere disciplines de benodigde extra ondersteuning en behandeling geven.
Toepassing van e-health ondersteunt zelfmanagement bij epilepsie
Loes Leenen
Meer aandacht en meer instrumenten voor zelfmanagement van de patiënt kunnen bijdragen aan behoud van kwaliteit van zorg. Zelfmanagement gaat uit van de eigen kracht van de patiënt en grijpt in op de negatieve effecten van chronisch ziek zijn, zoals het inleveren van autonomie waardoor een gevoel van afhankelijkheid en machteloosheid ontstaat. De patiënt leert zelf doelen te stellen voor zijn zorg en hierin een actieve rol te spelen. E-health-toepassingen
zijn een middel om zelfmanagement te ondersteunen.